Proje Nedir?
1990’ların başında Almanya Federal Cumhuriyeti, Berlin ve Brandenburg eyaletleriyle Berlin’e yakın önemli bir havaalanının inşa edilmesi konusunda uzlaşmaya varmıştır.[1] Her üç menfaat sahibi de böyle bir havaalanının kurulması için hem siyasi açıdan hem de mali açıdan en fazla destek alabilecek bir proje üzerinde çalışma yürütmüştür.[2] Havaalanının inşası planlama, terminal ve hizmet binalarının inşası, inşaat mühendisliği, teknik altyapı ve raylar olmak üzere beş unsurdan oluşmuştur.[3] Her bir unsur, farklı ihale süreçlerinden geçmiş olup, 338 bireysel ihale süreçlerinden sonra, imzalanan 900 ayrı sözleşme ile 2 milyar Avro değerinde projeye dönüştürülmüştür.[4] Söz konusu projede bağımsız üçüncü bir denetim şirketi görev almış, sözleşmenin ihlal edilmesi durumunda 50.000 Avro’ya kadar çıkan cezai şart öngörülmüştür.[5]
Bunun sonucunda, Berlin Schönefeld Havaalanı Projesi kapsamında kamu kuruluşlarının, sivil toplum örgütlerinin ve proje uygulayıcılarının bu projede elde edilen deneyimlerden yararlanabilmek için kısa vadeli/proje bazlı kolektif eylem örneği olan “dürüstlük mukavelesi” imzalanmıştır.[6]
Faydaları Nelerdir?
İhale sürecinde yer alan her bir birey söz konusu dürüstlük mukavelesini imzalamış, sözleşmenin olası bir yolsuzluk riski ile karşı karşıya kalınması sonucunda ihlal edilebilmesi endişesinin doğması ihtimaline istinaden projeyi yürütebilmesi için üç menfaat sahibi tarafından kurulan Flughafen Berlin-Schönefeld GmbH şirketinin üst düzey yöneticilerinin bağımsız denetçi tarafından bilgilendirilmesi ve makul bir süre içerisinde gerekli önlemlerin alınamaması durumunda bağımsız denetçinin durumu savcılık makamına bildirmesi öngörülerek, şirketlerin, kamu kuruluşlarının ve sivil toplum örgütlerinin kolektif eylemdeki işbirliği açısından önemli bir en iyi uygulama (“best practice”) örneği teşkil etmiştir.
Neden İhtiyaç Duyuldu?
Berlin Schönefeld Havaalanı projesinde imzalanan dürüstlük mukavelesi ile diğer resmi kuruluşların, sivil toplum örgütlerinin ve proje uygulayıcılarının bu deneyimden faydalanması amaçlanmıştır.[7]
Proje Sonrası Ne Oldu?
Şimdiye kadar dürüstlük mukavelesinin ihlaline ilişkin herhangi bir iddiada bulunulmamıştır ve sözleşme sonucunda Berlin’deki havaalanı faaliyete geçebilmiştir.[8]
[1] Case study: The Implementation of an Integrity Pact in the Berlin Schönefeld Airport, http://integrity.transparency.bg/media/cms_page_media/2/Germany_1_1.pdf
[2] Case study: The Implementation of an Integrity Pact in the Berlin Schönefeld Airport, http://integrity.transparency.bg/media/cms_page_media/2/Germany_1_1.pdf
[3] Case study: The Implementation of an Integrity Pact in the Berlin Schönefeld Airport, http://integrity.transparency.bg/media/cms_page_media/2/Germany_1_1.pdf
[4] Case study: The Implementation of an Integrity Pact in the Berlin Schönefeld Airport, http://integrity.transparency.bg/media/cms_page_media/2/Germany_1_1.pdf
[5] Case study: The Implementation of an Integrity Pact in the Berlin Schönefeld Airport, http://integrity.transparency.bg/media/cms_page_media/2/Germany_1_1.pdf
[6] Case study: The Implementation of an Integrity Pact in the Berlin Schönefeld Airport, http://integrity.transparency.bg/media/cms_page_media/2/Germany_1_1.pdf
[7] Juanita Olaya, Case Study: The implementation of an Integrity Pact in the Berlin Schönefeld Airport Project, 2010.
[8] Case study: The Implementation of an Integrity Pact in the Berlin Schönefeld Airport, http://integrity.transparency.bg/media/cms_page_media/2/Germany_1_1.pdf